یادداشت‌های یک معلم

با اعلام شیوع کرونا در ایران و غیرحضوری شدن مدارس از اسفند ماه 1398، بسیاری از مدارس غیرانتفاعی کم‌کم شروع به اخراج بخشی از سرایداران مدارس کردند. حتی در مدارس دولتی نیز با عدم جایگزینی نیروهای سرایداری بازنشسته روبه‌رو بوده‌ایم. طوری که نیروهای سرایدار حاضر در مدارس باید فشار کاری بی‌نهایت زیادی را تحمل نمایند.  این موضوع در حالی است که با توجه به ملاحظات پی‌آمد همه‌گیری کرونا انواع و اقسام اضافه‌کاری‌های بهداشتی به شرح وظایف سرایداران افزوده  شده است.

تجربه‌ی معلمان در کلاس‌های آنلاین تجربه‌ای پرزحمت و تحمیلی است. چیزی که در کلاس‌های آنلاین رخ می‌دهد، اضافه‌کاری آنلاین است. در تجربه‌ی مدرسه‌ی حضوری، از تکلیف و روخوانی و بحث کلاسی، تا گروه‌بندی و مشاهده‌ی تکالیف و امتحان‌های کلاسی همگی در ساعت کلاس اتفاق می‌افتاد؛ زمان تقریبی 60 دقیقه تا 90 دقیقه که مدارس برای کلاس تعیین می‌کنند، تمام این فعالیت‌ها را در خود جای می‌دهد اما در کلاس آنلاین تمام این فعالیت‌ها به اجزای متفاوتی تبدیل شده که زمانی را به زمان کلاسی اضافه می‌کنند.

امروز که این یادداشت را می‌نویسم تقریباً دو سالی است که کلاس‌های درس آنلاین شده‌اند. وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان به شکل فاجعه‌باری با اُفت تحصیلی همراه بوده است. کلاس‌های آنلاین که نتیجه‌ی مستقیم سیاست‌های آموزشی و سال‌های طولانی حذف خدمات بخش عمومی و بی‌کیفیت‌سازیِ آن‌ها بوده و با پرهیز از ساختِ فضاهای آموزشی جدید و استخدام معلم، کلاس‌های پرجمعیت، و ناچارسازی معلم برای اتخاذِ شغل دوم و سوم، تمرکزِ پایین معلمان در حین تدریس و کاهش کیفیت آموزشی را به بار آورده است.

من معلم یکی از مناطق حاشیه‌ای تهران هستم و طی این دو سال تعداد بالایی از دانش‌آموزان من ترک تحصیل کرده‌اند. موضوع دردآوری که هر چند وقت یک‌بار با تذکر معاون آموزشی که «غیبت فلان دانش‌آموز را دیگر اعلام نکنید!» تثبیت می‌شود. لیست‌هایی که هنوز کمی بیش از یک ماه از شروع تحصیل نگذشته و چندین ترک تحصیلی دارد و چند غایب مستمر که کاندیداهای ترک تحصیلی بعدی هستند. این تجربه که در زمانِ آموزشِ حضوری هم وجود داشت، در شرایط آنلاین به شدت تشدید شده است. کاش آمار دقیق‌تری از این موضوع در دست بود؛ اما من با پرس‌وجو از کادر مدرسه هم نتوانستم آمار چندان دقیق‌تری به دست آورم.