برخلاف تصویری که در رسانهها از مقولهی حاشیهنشینی منتشر میشود، میبینیم که ساکنان این حاشیهها نه نیازمندانی بیچیز و مستمندانی در انتظار معجزهی مسئولین و خیرین، بلکه تولیدکنندگان ثروتی هستند که از محصول رنج و کار خود بیبهرهاند. اما برخلاف تصویری که نشان داده میشود، در اینجا آن چه وجود دارد، تلاش و تکاپو برای بازپسگیری هرچه بیشتر دسترنجی است که از سوی سرمایه غارت میشود.
متاسفانه در محیطهای کار و در صحبت با برخی از کارگران آن چه میان کارگران ایرانی دیده میشود، نگاه خصمانه نسبت به کارگران افغانستانی است؛ نگاهی که در راستای منافع حکومت و سرمایهداران است. سالها از ورود بخش زیادی از کارگران افغانستانی به ایران میگذرد، فرزندان آنها در این کشور به دنیا آمدند و بزرگ شدند اما قوانین کشور این امکان را به آنها نمیدهد که تابعیت ایرانی بگیرند. کارگر افغانستانی و یا هر تبعهی خارجی دیگری که برای کار به ایران وارد میشود، سرنوشتی مشابه با ما کارگران ایرانی دارد؛ سرنوشتی مشابه با کارگران در هر نقطهی دیگری از جهان.
چند روز است اعتصاب کارگران شرکتهای پیمانکاری در پروژههای نفت و گاز و پتروشیمی شروع شده است. اعتصابی با نامِ کمپین 1400 یا بیست-ده (بیست روز کاری - ده روز استراحت و مرخصی) که کارگران پراکنده شده در بخشهای گوناگونِ پروژهها را برای درخواستهای مشخص و مشترکِ کارگریشان به اعتصابی هماهنگ دعوت کرده است. کمپین توانسته این حربهی سرمایهدارانه که کارگران را در پیمانهای مختلف و با پیمانکارهای گوناگون سرگردان کرده، پس بزند و آنها را متحد کند. همانطور که آنها در ساعتکاری و سطحِ استثمار و شرایطِ سختِ کاری یکسان هستند، امروز در اعتراض به این شرایط متحد شدهاند. چرا که کارگران فقط به طور متحدانه میتوانند ایستادگی کنند. درود بر شما.
اختلاف طبقاتی بیداد میکند. اختلاف طبقاتی ناشی از وجود دو طبقهی اجتماعیِ کارگر و سرمایهدار. طبقهی کارگر متشکل از میلیونها کارگر ـ مثلا در ایران حدود چهل تا پنجاه میلیون ـ و طبقهی سرمایهدار متشکل از چند صد سرمایهدارِ کنترلکننده. رفتار متحدانه برای هر طبقه ضروری است. طبقهی سرمایهدار برای حفظ وضعیت موجود متحد است و متحدانه برخورد میکند؛ طبقهی کارگر نیز برای شکست این وضعیت نیاز دارد متحدانه برخورد کند و با هم هماهنگ باشد. هر طبقه از اجتماع، سندیکایش را میسازد.
خواستهی اصلی کارگران پیمانی و پروژهای در این دور از اعتراضات و مبارزاتشان که از روز 29 خرداد 1400 و در وسعت و شدت بیشتری از سال گذشته درگرفته است، افزایش حقوق و نیز پرداخت معوقات است. خواسته و مطالبهای برآمده از زندگی و معیشت آنها که در مقابل و پیشخوان سرمایهداران و دولتیان قرار گرفته است و باید که پیش برده شده و گامی از آن عقب ننشست.
شبکه خبری تلویزیونی سیانان گزارش داد: مجموع دارایی و تمکن 26 فرد ثروتمند تراز اول جهان به یک تریلیون و 400 میلیون دلار رسید، ثروتی که برابر با دارایی سه میلیارد و 800 میلیون نفر دیگر بر روی کرهی زمین است. یعنی چیزی بیش از نیمی از کل جمعیت جهان!
در مقابلِ «عدالت اجتماعی» هیچکس نمیتواند موضعِ بیطرف یا خنثی داشته باشد. عدالت اجتماعی اشاره به تضاد بنیادین اجتماعی دارد که یا طرف جبههی کار قرار داری یا در جبههی سرمایه گام برمیداری. هر نیرویی که فراتر از این تضادِ بنیادین سعی در گلآلود کردن فضا داشته باشد، بیشک در جهت حفظ نظام حاکم تلاش کرده و خواسته یا ناخواسته در جبههی سرمایه قرار میگیرد.
شرکتهای دانشبنیان که به گسترش توهم نبوغ ثروتزا و افسانهی استیو جابز و بیل گیتس دامن می زنند، در واقعیت در پی قاپیدن شیادانه و بهرهکشانهی فرصتهایی به سود کارفرمایان و به ضرر کارکناناند. تبلیغات حاکم بر جامعهی سرمایهداری و تمایلات برخاسته از پایگاه طبقاتی از عواملی است که روحیهی «تافتهی جدا بافته بودن» را در این کارکنان تقویت میکند؛ هرچند همچون کارگران واحدهای صنعتی، کارکنان این بخش نیز از سوی سرمایهدار استثمار میشوند. کارکنان این واحدها برای دستیابی به مطالبات خود چارهای جز پیوند با کارگران واحدهای صنعتی نخواهند داشت.
کارگر اگر باشی، روزی 12 ساعت، هفتهای شش روز، به مدت سی سال، به عبارتی نیمی از زندگی خود را در محل کار میگذرانی. نیمی از عمر مفیدت در میان خاک و روغن و سنگ و فولاد میگذرد. نه بزرگ شدن فرزندانات را میبینی و نه پیر شدن اعضای خانوادهات را. بیش از آن که فرزندت را ببینی و گوش به سخنان خانوادهات بسپاری، با غرش گوشخراش و چهرهی دوداندود ماشینآلات فولادی سروکار داری. در مقابل چه بهدست میآوری؟
متن اصلی یا همان مبارزات کارگران هفتتپه، که برآمده از تناقضات سرمایهداری و شکاف طبقاتی و تضاد کارگر و سرمایهدار است، از سالهای دور ادامه داشته و از فرازونشیبهای زیادی گذشته است و این روزها با حکم خلع ید از بخش خصوصی، کارگران به یک پیروزی رسیدهاند. به همین مناسبت اسماعیل بخشی نیز توئیتی زده است.