کارگران شرکت معادن زغالسنگ کرمان در سال ۱۳۹۹ تا کنون پانزده روز دست به اعتصاب زده‌اند، که در اکثر موارد با تجمع نیز همراه بوده است. اولین روزی که در سال ۹۹ کارگران دست به اعتصاب زدند اول اردیبهشت بود و پس از آن، از پانزدهم تا بیست‌وهشتم اردیبهشت به مدت چهارده روز مداوماً دست به اعتصاب زدند، که غالباً با تجمع همراه بوده است.
شرکت معادن زغالسنگ کرمان از شرکت‌های زیرمجموعه‌ی مؤسسه‌ی صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد است. معادن همکار، پابدانا، هشونی، هجدک، کمسار، آبنیل، باب نیزو، اسدآباد، سراپرده و کارخانه‌ی زغالشویی زرند از معادن و کارخانه‌های متعلق به شرکت‌اند و در شهرستان‌های راور، کوهبنان و زرند استان کرمان قرار دارند.
دلایل اعتراض و اعتصاب کارگران
در اول اردیبهشت، حدود سه‌هزار نفر از کارگران این شرکت دست به اعتصاب و تجمع زدند و کارگران در راور علاوه بر این نامه‌ای به نماینده‌ی ولی فقیه و امام جمعه‌ی شهرستان راور نوشتند. دلایل اعتراض کارگران در اردیبهشت ۹۹ را چنین می‌توان برشمرد:
۱- اعتراض به تصمیم برای واگذاری شرکت به بخش خصوصی
مؤسسه‌ی صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد، که خود متعلق به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، قصد دارد شرکت معادن زغالسنگ کرمان و پنج شرکت سنگ آهن مرکزی ایران، زغالسنگ پرورده‌ی طبس، مجتمع فولاد خراسان، فولاد آلیاژی ایران و فراورده‌های نسوزآذر را ادغام کند و آن را به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه‌ی خود، یعنی شرکت بین‌المللی فولاد تجارت دالاهو، واگذار کند. هدف از این نیز عرضه‌ی سهام شرکت معادن زغالسنگ کرمان در بورس است.
در نامه‌ی کارگران در راور سرگذشت واگذاری شرکت چنین آمده است: «در سال ۸۹ با تحصن و اعتراض به نحوه‌ی خصوصی‌سازی در معادن توانستیم از خصوصی‌بازی اختیاری شرکت آزاد شویم و به وزارت صمت، خانه‌ی اصلی معادن، بازگردیم. در سال ۹۲ به دلیل بدهی دولت و تهاتر ناشی از این بدهی در پایان دولت وقت این شرکت با چند مجموعه‌ی دیگر به صندوق بازنشستگان فولاد واگذار گردید…»
سامان مرتاض، مدیرعامل شرکت، ادامه‌ی این سرگذشت را چنین توضیح می‌دهد: «با واگذاری شرکت در سال ۱۳۹۳ از دولت به صندوق بازنشستگی فولاد، آن‌هم در قالب رد دیون، اصل ۴۴ قانون اساسی در شرکت اجرا شده است. شرکت‌هایی که در قالب اصل ۴۴ به مجموعه‌هایی مانند صندوق‌های بازنشستگی واگذار شده‌‌اند، موظف هستند که ظرف ۵ سال وارد بازار بورس شوند و ۵ تا ۱۰ درصد از سهام خود را وارد آن کنند تا اهداف سیاست‌های ابلاغی اصل ۴۴، که مشارکت مردم در اقتصاد است، محقق شود [مانند آن چه سر شستا آمده است]. صندوق بازنشستگی فولاد هم تعدادی از شرکت‌های خود مانند فولاد آلیاژی ایران، زغالسنگ طبس، زغالسنگ کرمان، سنگ آهن بافق را در یک شرکت که ۱۰۰ درصد سهام آن را در اختیار دارد [یعنی شرکت دالاهو] می‌ریزد و آن را وارد بازار سرمایه می‌کند. علت این کار هم این است که شرکت‌هایی مانند سنگ‌آهن بافق، فولاد خراسان، فولاد آلیاژی سودهای بالایی در سال دارند و می‌توانند ارزش افزوده‌ی بالایی را برای صندوق بازنشستگی فولاد ایجاد کنند، صندوقی که ۸۰ هزار بازنشسته دارد.»
کارگران در این باره می‌گویند مدیران شرکت قصد دارند ۴۵ درصد سهام شرکت را در بورس عرضه کنند. آنها معتقدند که ورود شرکت معادن زغالسنگ کرمان از طریق دالاهو به بورس، دالاهو را بیشتر از این‌ها اختیاردار تمدید کردن یا نکردن قراردادهای کارگران می‌کند و این نگرانی وجود دارد که خصوصی‌سازی شرکت در قالب واگذاری سهامِ آن پیمانکاران و بخش خصوصی را تقویت کند. آنها همچنین معتقدند کاهش تولید زغالسنگ اقدامی عمدی برای ضررده جلوه دادن شرکت زغالسنگ و توجیه واگذاری این معادن به بخش خصوصی بوده است.
۲- اجرای صحیح، کامل و بدون نقص طرح طبقه‌بندی مشاغل
یکی از نمایندگان کارگران می‌گوید: «شرکت قبول کرده است که طرح طبقه‌بندی مشاغل را که در گذشته در شرکت اجرا می‌شد مورد بازنگری قرار دهد و حدود ۵۰۰ هزار تومان به دستمزد کارگران اضافه کند اما کارگران خواهان اجرای این طرح مانند شرکت مس سرچشمه هستند. کارگران این شرکت تنها از محل طرح طبقه‌بندی مشاغل حدود ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند اما ما خواهان دریافت ۱ میلیون تومان هستیم.»
اما مدیرعامل شرکت می‌گوید: «[با اجرای این طرح] به دستمزد هر کارگر ۵۳۰ هزار تومان اضافه می‌شود. طبیعی است که شرکت زغالسنگ نتواند به اندازه‌ی سایر شرکت‌های معدنی و فولادی دستمزد پرداخت کند.» به گفته‌ی او شرکت اعلام کرده که ۱ میلیون تومان هم به کارگران می‌پردازد اما در قالب کارانه.
۳- اعمال ضریب شغلی بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور
کارگران خواستار اعمال ضریب شغلی بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور بر اساس قانون استخدامی فولاد در دهه ۶۰ و ۷۰ با درنظر گرفتن ۱۵ سال سابقه کار در معادن زغال سنگ هستند. یکی از اعضای شورای اسلامی کار معادن زغالسنگ کرمان در تیر ۹۸ می‌گوید که کارگران این معادن پیش از این با ۱۵ سال خدمت بازنشسته می‌شدند و این زمان اینک به ۲۰ سال افزایش یافته است.
۴- تبدیل وضعیت قرارداد کارگران از انجام کار معین به قرارداد دائم
نماینده‌ی کارگران معدن اصلی پابدانا می‌گوید: «ما به قرارداد دائم نیاز داریم و امنیت شغلی می‌خواهیم تا بدانیم در این کاری که داریم جان خود را می‌گذاریم می‌توانیم بازنشسته شویم.»
قراردادهای کارگران یک‌طرفه است و اگر امضا نکنند با آنها قرارداد نمی‌بندند و می‌گویند که اخراج می‌شوند.
مدیرعامل شرکت در این باره می‌گوید: «کارگران همچنین می‌خواهند قراردادشان دائمی شود، در حالی که هیچ کارگری در ایران قرارداد دائم نیست. کارگران ما با شرکت قرارداد ۱ ساله‌ی کار معین دارند.» قرارداد دائم از آن رو برای کارگران اهمیت دارد که تضمینی برای اخراج نشدنشان است. اخراج آنها به معنی از دست رفتن تمام سوابق مشاغل سختشان خواهد بود و جای اینکه پانزده یا بیست‌ساله بازنشسته شوند مجبور می‌شوند سی سال مانند بقیه کار کنند.
۵- اجرای مفاد قانون کار
اجرای مفاد قانون کار مخصوصاً اضافه‌کار (موضوع ماده‌ی ۹۲) و اجرای ماده‌ی ۷ قانون کار و افزایش دستمزد متناسب با نوع شغل و میزان سختی کار و اعمال افزایش‌های سالیانه از دیگر خواسته‌های کارگران است.
۶- مخالفت با معرفی شدن به بیمه‌ی بیکاری
مخالفت با معرفی شدن به بیمه‌ی بیکاری، زیرا در سوابق بیمه‌ای‌شان فاصله ایجاد می‌شود. کارگران می‌گویند شرکت، برای جبران بخشی از هزینه‌های خود در روزهای تعطیل عمومی عید و چند روز تعطیلی پیش از عید، قصد دارد کارگران را به بیمه‌ی بیکاری معرفی کند.
از دیگر مشکلات بیمه‌ای که در طول سال‌ها گریبان‌گیر کارگران بوده است تعدد پیمانکاران است که باعث شده حق ۴ درصد بیمه‌شان ـ که کارفرما باید در پایان مدت کار آنها یکجا به حساب تأمین اجتماعی بریزد ـ پرداخت نشود و در بازنشسته شدن دچار مشکل شوند.
۷- پرداخت حق بیمه و دستمزد فروردین‌ماه ۱۳۹۹ کارگران به علت بیماری کرونا
در آخرین روز اردیبهشت، شرکت از واریز دستمزد کامل فروردین ۱۳۹۹ خبر داد.
در جریان اعتصاب چه گذشت؟
در ششم اردیبهشت، استاندار کرمان، نماینده‌ی مردم کرمان و راور در مجلس و مسئولان شرکت جلسه‌ای برگزار کردند و در ابتدای جلسه نمایندگان کارگران را از جلسه بیرون کردند.
پس از تجمع اول اردیبهشت، مسئولان استان وعده دادند که تا دهم اردیبهشت به خواسته‌های کارگران رسیدگی کنند. اما در پانزدهم اردیبهشت، در پی محقق نشدن این وعده، پس از دو هفته از اولین اعتراض، سه‌هزار و پانصد نفر((تعداد دقیق کارگران مشخص نیست، اما مشخص است که تعداد کارگران بیش از سه‌هزار نفرند. در یکی از گزارش‌های ایلنا، تعداد کارگران این شرکت ۳۰۶۴ نفر ذکر شده است.)) از کارگران شرکت معادن زغالسنگ کرمان دست به اعتصاب و تجمع زدند.
اعتصاب و تجمع کارگران تا بیست‌ویکم اردیبهشت ادامه می‌یابد و برخی از کارگران شب را نیز در محل شرکت در کرمان سپری می‌کنند. همچنین، در این روز، همسران کارگران کوهبنانی در محل فرمانداری تجمع می‌کنند.
در بیست‌ودوم اردیبهشت، اعتصاب همچنان ادامه دارد و رضا مسرور، مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد، با نمایندگان کارگران (اعضای شورای اسلامی کار معادن زغالسنگ کرمان) در اداره‌ی کار استان کرمان جلسه‌ی هفت‌ساعته‌ای برگزار می‌کند و در این جلسه سرپرست اداره‌ی کل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری کرمان، فرمانداران سه شهر معدنی استان و مدیران ارشد صندوق فولاد نیز حضور داشتند. مسرور در سخنانی می‌گوید: «برخی از خواسته‌های کارگران نه تنها از حوزه‌ی اختیارات صندوق بلکه از حوزه‌ی اختیارات دولت نیز خارج است و نیاز به مصوبه‌ی مجلس دارد.»
او از فراهم شدن مقدمات اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل و اجرایی شدن آن به‌زودی خبر داد و درباره‌ی تغییر ضریب سنوات کاری کارگران از ۵/۱ به ۲ گفت که این موضوع نیازمند قانون جدید است. او اعلام کرد که موضوع واگذاری این شرکت به بخش خصوصی مطرح نیست و شرکت دالاهو شرکت سرمایه‌گذاری صندوق فولاد است و ۱۰۰ درصد سهام آن متعلق به صندوق فولاد است و بنابراین، کارگران نباید نگران واگذاری شرکت به بخش خصوصی باشند.
او همچنین خبر از بورسی شدن شرکت داد و این اتفاق را برای کارگران دارای منافعی دانست از جمله بالا بردن شفافیت و افزایش بازده دارایی‌های شرکت. در پایان جلسه، مقرر شد که از روز بعد، بیست‌وسوم اردیبهشت، کارگران فعالیت خود را در معادن از سر بگیرند و اجرای مطالبات کارگران نیز در دستور کار قرار گیرد. طبق مصوبات این جلسه، قراردادهای آنان بر اساس قوانین کار منعقد خواهد شد.
در بیست‌وسوم اردیبهشت، برخلاف مصوبه‌ی جلسه‌ی روز قبل، کارگران همچنان به اعتصابشان ادامه دادند و به همراه همسرانشان در مقابل دفتر شرکت در کرمان دست به تجمع زدند. کارگران از تصمیمات جلسه‌ی دیروز رضایت نداشتند و خواستار اخراج یا استعفای سامان مرتاض، مدیرعامل شرکت معادن زغالسنگ کرمان، شدند.
در بیست‌وچهارم اردیبهشت، کارگران مقابل استانداری کرمان تجمع کردند و خواستار ملاقات با مسئولان شدند. در بیست‌وپنجم اردیبهشت، کارگران با ادامه‌ی اعتصابشان در مقابل شرکت در کرمان تجمع کردند و همچنان بر خواسته‌ی تغییر ضریب سختی کار از ۵/۱ به ۲، دائمی شدن قراردادهای کار و اجرای مؤثر طرح طبقه‌بندی مشاغل پافشاری کردند.
در بیست‌وهفتم اردیبهشت، سه تن از کارگران به بهانۀ بر هم زدن نظم عمومی بازداشت شدند و بعد از پیگیری کارگران روز بعد آزاد شدند. به گفته‌ی یکی از کارگران این بازداشت برای این صورت گرفت که کارگران از مواضع خود عقب بنشینند.
در بیست‌وهشتم اردیبهشت، کارگران با حجت‌الاسلام علیدادی سلیمانی، امام جمعه‌ی کرمان، جلسه‌ای برگزار کردند و امام جمعه ۴۵ روز از کارگران فرصت خواست و قول پیگیری مشکلات کارگران را داد. در این جلسه، ۶ بند به مصوبات جلسه‌ی بیست‌ودوم اردیبهشت اضافه شد. در جلسه با امام جمعه مقرر شد در ۴۵ روز خواسته‌ها برآورده شود و درباره‌ی خواسته‌های برآورده‌نشده نیز شفاف‌سازی صورت گیرد و تغییر ضریب سختی کار نیز با توجه به رو به اتمام بودن دوره‌ی فعلی مجلس و شروع به کار مجلس جدید بیش از ۴۵ روز زمان می‌برد. «با اینکه نمایندگان کارگران زیر متن را امضا کردند، عده‌ای از کارگران این توافق‌نامه را قبول نداشتند. استدلال نمایندگان این بود که اگر امضا نمی‌کردیم همین هم از دستمان می‌رفت. آنها [یعنی آن عده که توافق‌نامه را قبول نداشتند] می‌گویند باید به تمامی خواسته‌های ما پاسخ داده می‌شد.»
پایان اعتصاب و نتایجش
بدین ترتیب، پس از ۱۵ روز اعتصاب که ۱۴ روز آن مداوم بود، کارگران به اعتصابشان پایان دادند.
آن‌گونه که از صحبت‌های کارگران، مدیرعامل شرکت معادن زغالسنگ و مدیرعامل مؤسسه‌ی صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد برمی‌آید، با برخی از خواسته‌های کارگران موافقت شده است، مانند اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل ــ البته در میزان افزایش دستمزد اختلاف نظر وجود دارد. با برخی خواسته‌ها مخالفت شد، مانند تبدیل قراردادها، که مدیرعامل شرکت آن را رد کرد و مدیرعامل صندوق موضوع را به بستن قرارداد طبق قانون کار تقلیل داد. همچنین با خواسته‌ی ممانعت از خصوصی‌سازی شرکت مخالفت شد. مدیران از یک سو گفتند قصد خصوصی‌سازی نداریم و از سوی دیگر با پذیرفتن عرضه‌ی بخشی از سهام در بورس خصوصی‌سازی شرکت را پذیرفتند و قصد فریفتن کارگران را داشتند. در برابر برخی از خواسته‌ها نیز مانند تغییر ضریب سختی کار اعلام شد که اجرای آن عملاً از دست شرکت و حتی استان خارج است و مجلس باید در این مورد بازنگری کند و قانون جدیدی تصویب کند.
آنچه تا کنون آشکار است این است که با وجود اینکه کارگران فرصت چهل‌وپنج‌روزه‌ای داده‌اند تا مشکلات حل و وضعیت مشکلات مشخص شود، بخش کمی از خواسته‌های آنها پس از این مدت برآورده خواهد شد. آنها باید خود را برای جنگیدن بر سر تغییر ضریب سختی کار و مقاومت در برابر تبعات ناشی از ورود شرکت به بورس آماده کنند. باید همچنان بر سر بستن قرارداد دائم بجنگند تا اطمینان خاطر از بازنشستگی با پانزده یا بیست سال کار به دست آورند.
اما برآورده کردن خواسته‌های آنان به‌ویژه تغییر ضریب سختی کار و بستن قرارداد دائم به اتحاد کارگران و عمل متحدانه و استوار آنها بستگی دارد. داشتن تشکل کارگریِ مستقل از کارفرما، توده‌ای و قدرتمند آن ابزاری است که از دل اتحاد کارگران می‌آید و در ضمن، کارگران با آن می‌توانند اتحاد خود و عمل متحدانه و استوار خود را تضمین کنند.
فقدان تشکل مستقل کارگری
آنچه درباره‌ی تشکل کارگری در معادن زغالسنگ کرمان مشخص است این است که در این معادن خبری از انجمن صنفی یا مجمع نمایندگان نیست و در عوض، شورای اسلامی کار چندین سال است که در آنجا وجود دارد و فارغ از آن، تشکل رسمی یا غیررسمی دیگری وجود ندارد.
نخستین شورای اسلامی کار معادن زغالسنگ کرمان در معدن هشونی در اردیبهشت ۹۲ ایجاد شد و می‌دانیم که در بهمن ۹۳، شورای اسلامی کار معدن همکار وجود داشته است. با توجه به آرشیو اخبار سایت شرکت، شورای اسلامی کار معادن و کارخانه‌ی زغالشویی زرند از مهر ۱۳۹۶ تا مهر ۱۳۹۷ مداوماً با مدیرعامل و مدیران مناطق معدنی جلسه برگزار کرده است و در این جلسات به بیان مشکلات کارگران پرداخته است.
سامان مرتاض در یکی از جلسات در مرداد ۹۷ می‌گوید: «جلسات شورای کارگری به صورت ماهانه به طور مرتب در حال برگزاری است.» در یکی از این جلسات در مهر ۹۷، شورای اسلامی کار مشکلات کارگران را بیان کرده بود که «اکثر این مشکلات حول محور اضافه‌کار و طرح طبقه‌بندی مشاغل بود». در جلسه‌ی خرداد ۹۷ نیز بحث طبقه‌بندی مشاغل مطرح بود و در فروردین ۹۷ مدیرعامل صندوق اعلام کرد که قصد تعدیل نیرو و واگذاری شرکت را ندارد.
بنا بر این‌ها، نگرانی کارگران از واگذاری شرکت و تعدیل نیرو، اجرا نشدن طرح طبقه‌بندی مشاغل، مشکلات کارگران درباره‌ی بازنشستگی و امثالهم خواسته‌ها و دغدغه‌های کارگران است که همه به سمع و نظر کارفرما رسیده است و با اصلی‌ترین خواسته‌های آنها در اردیبهشت ۹۹ ارتباط مستقیم دارد. اما به قول یکی از نمایندگان کارگران معدن همکار، «در تمامی این سال‌ها درد کارگران گفته شده اما عملی نشده و کاری برای آن انجام نشده است.»
شورای اسلامی کار معادن زغالسنگ کرمان از دوران شکل‌گیری‌اش و در اعتراضات و اعتصاب اخیر نشان داد که تشکلی است صرفاً برای گفتن و منتقل کردن مشکلات کارگران به کارفرما و به هیچ وجه از کارفرما مستقل نیست.
در بیست‌ودوم اردیبهشت جلسه‌ای تشکیل شد و مصوباتی به امضای نمایندگان کارگران و مسئولان رسید. اما ادامه‌ی اعتراضات پس از آن نشان داد که شورای اسلامی کار از توده‌ی کارگران فاصله دارد، توان برقراری اتحاد میان کارگران را ندارد، توان خلق عمل متحدانه و قدرتمند کارگران در برابر کارفرما را ندارد، بیش از انتقال مشکلات کارگران کار دیگری از آن برنمی‌آید، و هوشمندی لازم برای پیش بردن خواسته‌ها و مبارزات کارگران را ندارد.
کارگران اگر می‌خواهند در مسیر پرسنگلاخِ رسیدن به خواسته‌هایشان از پا درنیایند، باید تشکل کارگری‌ای ایجاد کنند که اولاً، مستقل از کارفرما باشد تا بدون زد و بند با کارفرما خواسته‌های کارگران را پیش ببرد. ثانیاً، توده‌ای باشد، یعنی توده‌ی کارگران حامی آن باشد. ثالثاً، قادر به ایجاد اتحاد میان کارگران و عمل متحدانه و قدرتمند آنان در برابر کارفرما باشد.
منابع:
- «شورای اسلامی کار در معدن هشونی کوهبنان تشکیل شد»، ایرنا، ۳ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- «فعال کردن ۱۰ معدن ذغالسنگ در کرمان با فروش این محصول به قیمت واقعی»، ایسنا، ۹ بهمن ۱۳۹۳.
- «حضور مدیر عامل صندوق بازنشستگی فولاد در جلسه شورای اسلامی کار»، روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، ۲۲ فروردین ۱۳۹۷.
- «برگزاری جلسه شورای اسلامی کار زغالشویی و مناطق معدنی شرکت معادن زغالسنگ کرمان»، روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، ۳۰ خرداد ۱۳۹۷.
- «برگزاری جلسه شورای اسلامی کار معادن و کارخانه ذغالشویی زرند»، روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، ۱۰ مرداد ۱۳۹۷.
- «برگزاری جلسه شورای اسلامی کار معادن وکارخانه زغا لشویی زرند»، روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، ۱۸ مهر ۱۳۹۷.
- «پایان روزگار سرد زغال سنگ کرمان تدبیر دولت را می طلبد»، ایرنا، ۱۲ تیر ۱۳۹۸.
- «اعتراض کارگران شرکت زغالسنگ کرمان به واگذاری به بخش خصوصی»، ایلنا، ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «درخواست‌های کارگران ”شرکت زغال سنگ کرمان“ از نماینده ولی‌فقیه/ از خصوصی‌بازی شرکت رهایمان کنید»، ایلنا، ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «تجمع اعتراضی کارگران وابسته به شرکت معادن زغالسنگ کرمان در زرند»، صدای زرند، ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «مشکلات کارگران معادن ذغالسنگ کرمان بدون حضور نماینده آنها بررسی شد؛ خبرنگاران هم اجازه حضور نداشتند»، تسنیم، ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «اعتراض کارگران شرکت زغالسنگ کرمان به عدم اجرای قانون/ مسئولان به مشکلات ما رسیدگی کنند»، ایلنا، ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «اعتصاب هفت روزه ای که تاکنون بی نتیجه مانده است»، صدای زرند، ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «تصمیمات جدید برای پایان دادن به اعتصاب کارگران شرکت زغال سنگ کرمان»، ایلنا، ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «تجمع جمعی از کارگران شرکت زغالسنگ کرمان به همراه همسرانشان در نهمین روز اعتراض»، صدای زرند، ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «ادامه اعتراضات کارگران ”شرکت زغال سنگ کرمان“»، ایلنا، ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «کارگران ”زغال سنگ کرمان“ رنجِ خصوصی‌سازی را نمی‌‌خواهند/ زخمِ آسیب‌های اقتصاد بر تنِ حقوق کار»، ایلنا، ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «مسئولان برای تحقق مطالبات کارگران فرصتی ۴۵ روزه دریافت کردند/ آغاز فعالیت مجدد معادن زغالسنگ کرمان از صبح امروز»، راه آرمان کرمان، ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «پایان اعتراض کارگران ”شرکت زغال سنگ کرمان“/ نماینده ولی فقیه در استان قول همکاری داد»، ایلنا، ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «پایان اعتراضات دو هفته‌ای کارگران زغالسنگ کرمان / ضرب‌الاجل ۴۵ روزه برای احقاق حقوق»، خبرگزاری دانشجو، ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- «پرداخت حقوق فروردین ماه کارگران زغالسنگ کرمان»، روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹.